Het begrip permacultuur is in de jaren 70 aan de universiteit van Tasmanië (Australië) ontwikkeld door Bill Mollison en David Holmgren. Ze probeerden een oplossing te vinden voor een groot aantal problemen (zoals bodemerosie, vervuiling en verzilting) waarmee de moderne, monoculturele landbouw werd geconfronteerd. Ze bestudeerden daartoe natuurlijke ecosystemen en traditionele, kleinschalige voedselproductiesystemen.
Aan de hand van de resultaten van dit onderzoek werd een methodologie ontworpen waarmee op een duurzame, ecologisch verantwoorde manier in de behoeften van de mens (zoals voedselvoorziening en huisvesting) kan worden voorzien. Ze noemden deze methodologie permacultuur. Oorspronkelijk was permacultuur een samengesteld begrip van de Latijnse woorden permanens (blijvend) en agricultura (landbouw). Naarmate permacultuur zich ontwikkelde en breder werd toegepast, is de naam meer uitgelegd als de samenvoeging van permanens (blijvend) en cultura (verbouwen, verzorgen).
Permaculture is a philosophy of working with, rather than against nature; of protracted and thoughtful observation rather than protracted and thoughtless labor; and of looking at plants and animals in all their functions, rather than treating any area as a single product system.
— Bill Mollison
Doelstelling
Het doel van permacultuur is samenwerking tussen de mens en de haar omliggende natuur gericht op een lange termijn overleving van beiden.
Dit probeert men te bereiken door het ontwerpen en realiseren van duurzame, veilige en prettige leefomgevingen die een optimale samenwerking aangaan met de natuurlijke omgeving. Belangrijkste functies hierbij zijn voedselvoorziening, drinkwatervoorziening, het produceren van energie en bouwmaterialen, het recyclen van afvalstoffen en de zorg voor biodiversiteit en stabiliteit in het ecosysteem. Een permacultuur systeem kan in grootte variëren van een klein stadsbalkon, een grote boerderij van tientallen vierkante kilometers tot natuurbeheer over uitgestrekte gebieden. Permacultuur biedt de gereedschappen, methodes en processen aan om conceptuele, materiele en strategische componenten te verenigen in een ontwerp dat met minimale input opgebouwd en onderhouden kan worden en dat een maximale output levert.
The aim of permaculture is to make our lives more sustainable and more productive while reducing the work and energy required. We do this by taking natural ecosystems as the model for designing our houses, gardens, farms, woodlands, towns and villages. — Patrick Whitefield
Ethiek
De huidige consumptiemaatschappij heeft de mensheid naar de rand van de afgrond gebracht. Het is immoreel dat wij (individuen, bedrijven of regeringen) in een eindige wereld blijven streven naar alsmaar méér (groei, rijkdom, bezit, macht of grondgebied). Het is hoog tijd dat we gaan inzien dat dit gedrag nooit duurzaam kan zijn en uiteindelijk zal leiden tot onze ondergang. Daarom zal ieder voor zich nu verantwoordelijkheid moeten nemen en zelf besluiten om niet langer mee te werken met de systemen, gebruiken en instituten die tot deze ondergang zullen leiden. Dit besef is samengevat in het belangrijkste richtlijn in de permacultuur: ‘De enige ethisch juiste beslissing is om zelf de verantwoordelijkheid te nemen voor ons eigen bestaan en dat van onze kinderen. Doe het nu.‘
De drie ethische uitgangspunten hierbij zijn:
1. Zorg voor de aarde (Care of the Earth)
Permacultuur werkt samen met de natuurlijke systemen in plaats van er tegen te strijden. Het ontwerpt systemen die een minimale negatieve invloed hebben op de natuurlijke omgeving. Permacultuur gaat over de keuzes die we maken, hoe we in onze behoeftes voorzien en wat onze invloed op de wereld is (onze ecologische voetafdruk).
2. Zorg voor de mensen (Care of the People)
Permacultuur streeft ernaar te voorzien in de noodzakelijke behoeftes van alle mensen: de zorg voor het voortbestaan van zowel individuen als gemeenschappen. In arme landen betekent dit vaak voedselhulp en zorg voor drinkwater en huisvesting. In het rijke westen betekent dit het herontwerpen en veranderen van onze niet-duurzame systemen en gewoontes naar meer duurzame oplossingen (retro-fitting).
3. Grenzen stellen aan bevolkingsgroei en consumptie (Setting limits to population and consumption)
Door onze eigen behoeftes in te perken kunnen opbrengsten en voorzieningen gebruikt worden ter ondersteuning van de eerste twee uitgangspunten: de zorg voor de aarde en de mensen. Het wordt ook wel vertaald als het delen van de overvloed (Sharing the surplus, Fair shares). Dit delen van overvloed schept tegelijkertijd een verplichting: je kunt pas delen als je eerst een overvloed hebt. Permacultuur impliceert derhalve ook per definitie productief zijn, een opbrengst genereren.
At the heart of permaculture is a desire to do what we believe to be right, to be part of the solution rather than part of the problem, in other words a sense of ethics. The ethics of permaculture can be summed up as: Earth Care, People Care, Fair shares. — Patrick Whitefield.
Positief
Kenmerkend voor permacultuur is de positieve en oplossingsgerichte insteek. Hierbij wordt de natuur altijd als inspiratiebron én uitgangspunt gebruikt. Permacultuur biedt iedereen volop praktische mogelijkheden om in elke leefomgeving en op elke schaal de wereld een stuk(je) duurzamer, gezonder en mooier te maken. Het daagt uit om aan de slag te gaan, om niet alleen te praten maar vooral ook te doen: to stop being part of the problem, to go out there and be part of the solution!
De problemen waarmee we momenteel in toenemende mate mee geconfronteerd worden zijn talrijk, groot en mondiaal, maar (nog) niet onoplosbaar. Door aanpassing van onze manier van leven (gezonder, bewuster, socialer, groener en zuiniger) moet het mogelijk zijn om, zelfs met 8 of 9 miljard mensen, op duurzame wijze én in overvloed te leven op deze aarde. Permacultuur laat ons zien hoe zo’n toekomst van ‘duurzame overvloed‘ gerealiseerd kan worden.
